Renklerin hayatımızdaki daha da önemlisi beslenmemizdeki yeri ve önemini hiç düşündünüz mü? Hadi gelin biraz bu konuyu inceleyelim.
Beslenme sağlığı korumak, geliştirmek ve yaşam kalitesini yükseltmek için vücudumuzun ihtiyacı olan besin öğelerini yeterli miktarlarda ve uygun zamanlarda almak için bilinçli yapılması gereken bir eylem olarak tanımlanmaktadır.İnsanların sağlıklı yaşamak için başlıca 70 besin ögesine ihtiyacı vardır ve bu besin ögelerinin tamamının yeterli düzeyde alınması gerekmektedir. Aksi takdirde insanların sağlığını bozucu durumlar oluşmaktadır. Her besin farklı düzeylerde birçok besin ögesi içermektedir. Özellikle farklı renklerdeki besinler birbirlerinden daha farklı içerikleriyle beslenmemizde önemli bir yere sahiptir. Bu amaçlada hem insanların sağlıklı beslenmesini sağlamak hem de birçok hastalığa karşı korunmasına destek olmak için gökkuşağı beslenme sistemi oluşturulmuştur.
Beslenmede Renklerin Önemi
Meyveler ve sebzeler farklı kabuk ve meyve/sebze eti renkleriyle birlikte satın alınan ve tüketilen besinlerdir. İnsanların sağlıklı beslenmek için farklı renklerdeki bitkisel ürünleri tüketmek üzerine kurdukları beslenme sistemine gökkuşağı beslenmesi denilmektedir. Gökkuşağı beslenmede farklı renkte besinler kullanılarak günlük olarak yeterli miktarda vitamin ve mineral maddelerin alınması amaçlanmaktadır. Sağlıklı beslenme için renklere ek olarak besin gruplarındaki çeşitliliğin de sağlanması önerilmektedir.
Meyve ve sebzeler; vitamin, mineral, diyet lifi, polifenoller gibi farklı düzeylerde besin içeriklerine sahiptir. Bu besin içeriklerinin de her biri sağlığa farklı düzeyde katkılar sağlamaktadır. Meyveler, özellikle içerdikleri fenolik bileşiklerin antioksidatif ve antimikrobiyal etkilerine bağlı olarak, sağlık üzerine olumlu etkilerinden dolayı fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmektedir.Yapılan çalışmalarla tek bir antioksidan öge saf olarak insanlara verildiğinde sağlık üzerine koruyucu etkisinin görülmediği ancak değişik tür sebze ve meyve verildiğinde farklı türlerde antioksidan alındığından sağlığın korunmasında çok daha önemli yararların görüldüğü bildirilmektedir.
Beslenme uzmanları, sağlıklı beslenme ve serbest radikallerin neden olduğu hastalıklardan korunmak için, ORAC (OxygenRadicalAbsorbanceCapacity; ORAC) değeri yüksek meyve ve sebzelere günlük beslenmede yer verilmesinin gerektiğini bildirmektedirler. Her insanın günde en az 3000 ORAC birimi vitamin ve mineral alması gerektiği, idealde ise bunun 5000 ORAC birimi düzeyinde olması gerektiği vurgulanmaktadır. ORAC değerinin yüksek olması besinin antioksidan düzeyinin yüksek olduğunu göstermektedir. Bu da ürünün kansere karşı koruma ve yaşlanmayı geciktirme etkisinin yüksek olduğunu bildirmektedir.
Beslenmede Renklerin Anlamları
Meyvelerdeki renkler, antioksidan kapasite ve ORAC değeriyle ilişkilendirilmiştir. Bu ilişkilendirmelere bakıldığında, yeşil ve kırmızı renklerin kanserle mücadelede önemli olduğu; sindirim sistemi ve kolesterol için yeşilin, sinir sistemi için sarı renkli meyve ve sebzelerin tüketilmesi gerektiği bildirilmektedir.
Meyvelerin renkleri bazen de sağlık üzerindeki etkileriyle vurgulanmaktadır. Örneğin;
Renklerin tüketime olan etkisinin yanında, insan psikolojisine ve besinleri satın alma üzerine de etkisi olduğu bilinen bir gerçektir. Günümüzde bir besini moda olduğu için tüketmek yerine çeşitli ve farklı besin ögelerine sahip olan besinlerin tüketimini arttırmak ve tercihleri de gökkuşağı beslenme şeklinde yapmak daha doğru bir yaklaşım olacaktır. Bu sayede kişiler sağlığını korumak içinde büyük bir adım atmış olacaktır.
Rengarenk beslenin, sağlıklı kalın…
Diyetisyen Esin BAĞDATLI
Yorum Yap